همه چیز درباره ی سندروم گیلن باره
همه چیز درباره ی سندروم گیلن باره
سندروم گیلن باره چیست
در این مقاله به همه چیز درباره ی سندروم گیلن باره اشاره میکنیم سندروم گیلن باره به اختلال نادری گفته میشود که در آن سیستم ایمنی بدن به اعصاب محیطی حمله میکند. اعصاب محیطی اعصاب خارج از مغز و نخاع هستند. در نتیجه ی این حمله ما در ماهیچه ها احساس ضعف عضلانی، گزگز و بی حسی میکنیم و حتی گاهی اوقات این اختلال منجر به فلج شدن میشود.
در واقع میتوان گفت سندروم گیلن باره، یک نوع بیماری خود ایمنی است چرا که سیستم ایمنی بدن ،سلول های غلاف میلینِ اعصاب محیطی را بیگانه تلقی کرده و به آنها حمله میکنند. سندروم گیلن باره در اثر برخی از عفونت های باکتریایی و ویروسی یا برخی مشکلاتی که هنوز علت آنها شناخته نشده است پدید می آید.
به این صورت که چند روز تا چند هفته پس از این عفونت ها بروز میکند و معمولا از نقاط پایین بدن شروع شده و به مرور به سمت بالای بدن پیش روی میکند. در اکثر افراد مبتلا به سندروم گیلن باره، پس از تشخیص علائم پس از ۶ تا ۱۲ ماه بهبود می یابد و در درصد خیلی کمی از افراد به فلج کامل منتهی میشود.
چگونه تخریب غلاف میلین موجب گیلن باره میشود
غلاف میلین لایه ای از جنس لیپوپروتئین است که روی بسیاری از سلول های عصبی را پوشانده و باعث میشود سرعت هدایت پیام های الکتریکی در تار های عصبی افزایش یابد. حال وقتی سیستم ایمنی بدن به غلاف میلین حمله کند، پیام عصبی به خوبی به مغز و نخاع منتقل نمیشود در نتیجه ما در قسمت آسیب دیده احساس بی حسی میکنیم.
همچنین پیشنهاد می کنیم از مقاله غده تیروئید نیر دیدن کنید.
چرا گیلن باره از اندام های پایین بدن آغاز میشود
اعصاب قسمت های پایین بدن طولانی ترین اعصاب هستند بنابراین انتهای عصب تا مغز و نخاع فاصله ی زیادی دارد. در این سندروم مغز و نخاع نمیتواند پیام عصبی را به قسمت های مختلف بدن بفرستد. فاصله ی زیاد انتهای عصب از مغز و نخاع در قسمت های پایینی بدن باعث میشود تا بیشتر در معرض سندروم گیلن باره باشند.
میزان شیوع سندروم گیلن باره
میزان شیوع سندروم گیلن باره در جهان تقریبا ۲ تا ۶ نفر از هر صد هزار نفر است. به ندرت پیش می آید که در این بیماری مرگ اتفاق افتد. به طور کلی از هر ۲۰ نفر مبتلا ، یک نفر ممکن است به علت زجر تنفسی و حمله ی قلبی که از عوارض این بیماری است دچار مرگ شود. باقی افراد با کمک فیزیوتراپی،کاردرمانی و مشاوره بین ۶ تا ۱۲ ماه بهبود یافته و قدرت حرکتی خود را بدست می آورند.
با اینکه سندروم گیلن باره به سن و جنس بستگی ندارد اما دیده شده است که میزان شیوع آن در افراد مسن و مردان بیشتر است. همچنین کودکان به ندرت به سندروم گیلن باره مبتلا میشوند اما در صورت ابتلا ، نسبت به بزرگسالان سرعت بهبودی بیشتری دارند.
همچنین پیشنهاد می کنیم از مقاله بی خوابی و روش های درمان آن نیر دیدن کنید.
علت گیلن باره چیست
همان طور که گفته شد بیشترین علتی که برای سندروم گیلن باره وجود دارد عفونت باکتریایی و یا ویروسی است. اما علت های ناشناخته ای نیز وجود دارد. عفونت ویروسی مانند سرما خوردگی و آنفولانزا میتواند سبب بروز این بیماری شود. همچنین باکتری کامپیلکوباکتر که در آب آلوده و غذای نپخته وجود دارد میتواند باعث سندروم گیلن باره شود.
در برخی موارد این بیماری پس از عمل جراحی اتفاق می افتد. اما چیزی که روشن است سندروم گیلن باره یک نقص در سیستم ایمنی بدن است.
علائم و عوارض گیلن باره چیست
علائم سندروم گیلن باره با بی حسی اندام های تحتانی بدن آغاز میشود و پس از چند هفته شدت می یابد. در نوع شدید این بیماری این بی حسی و ضعف در اندام های تحتانی ادامه یافته و سبب فلج شدن عضو میشود اما در نوع خفیف گیلن،پس از ۶ تا ۱۲ ماه علائم بیمار بهبود می یابد.
در برخی موارد سندروم گیلن باره مشاهده شده که ضعف عضلانی هم‌زمان دست ها و پاها را درگیر میکند. در موارد اورژانسی این بیماری، بیمار دچار سندروم زجر تنفسی و مشکل در بلع میشود. دیگر علائم این بیماری عبارت اند از
- اختلال در تکلم
- اختلال در جویدن و بلع
- کمر درد
- اشکال در حرکت چشم ها
- کرختی، گزگز و درد عضله
- عدم تعادل هنگام راه رفتن
- لخته شدن خون
اگر این علائم طولانی شوند، فرد به علت بی تحرکی میتواند دچار زخم بستر شود. همچنین این افراد به علت بی تحرکی بیشتر در معرض لخته شدن خون قرار دارند. از این رو توصیه میشود تا با مشورت پزشک و در صورت لخته شدن خون از داروهای ضد انعقاد خون استفاده کنند. همچنین آریتمی قلبی، فشار خون، اختلال عملکرد روده و مثانه و مشکلات تنفسی از دیگر علائم سندروم گلین باره هستند.
انواع سندروم گیلن باره چیست
۱. به شایع ترین نوع سندروم گیلن باره AIDP گفته میشود که در آن ضعف عضلانی از اندام های پایین بدن شروع و به سمت اندام های بالایی بدن میرود.
۲. در نوع دیگر سندروم گیلن باره ، چشم ها فلج شده و شخص هنگام راه رفتن تعادل خود را از دست میدهد. به این نوع گیلن باره، MFS یا سندروم میلر فیشر میگویند.
۳. نوع دیگر سندروم گیلن باره بیشتر در چین، مکزیک و ژاپن شایع هستند. به آن AMSAN و AMAN گفته میشود که در آن آکسون های حرکتی و حسیِ سلول های عصبی تحت تاثیر قرار میگیرند.
تشخیص سندروم گیلن باره
اگر علائم سندروم گیلن باره گفته شده را داشتید حتما به پزشک مغز و اعصاب یا به یک نورولوژیست مراجعه کنید. تشخیص این بیماری تا حدی دشوار است زیرا بیماری های عصبی دیگر نیز علائمی مشابه گیلن دارند. با این حال علامت های بارز این بیماری که باعث میشود پزشک این بیماری را تشخیص دهد، ضعف در هر دو طرف بدن و شروع سریع علائم است.
به طوری که در دیگر بیماری های عصبی علائم شروع آهسته ای دارند. پزشک برای اطمینان از تشخیص خود آزمایش هایی ممکن است به شما بدهد.
همچنین پیشنهاد می کنیم از مقاله گواتر چیست نیر دیدن کنید.
۱. الکترومیوگرافی (EMG): در این آزمایش پزشک سرعت انتقال پیام عصبی در طول اعصاب بیمار را بررسی میکند به این ترتیب که در سطح پوست الکترود هایی قرار میدهد و شوک های کوچکی به ماهیچه داده میشود. سرعت انتقال پیام عصبی در بیماران گیلن بسیار آهسته است.
۲. گرفتن آب کمر از کانال نخاعی: در این آزمایش نمونه کوچکی از مایع مغزی نخاعی را از کانال نخاعی استخراج میکنند. اگر دارای پروتئین بالایی بود، شخص دچار این بیماری شده است.
درمان گیلن باره
۱. ایمنوگلوبولین درمانی : این دارو از جنس پروتئین است و باعث میشود بدن از حمله های آنتی بادی های مهاجم حفاظت شود.
۲. پلاسما فرزیس: دستگاهی است که خون شما را به درون خود میکشد و آنتی بادی های پروتئینی که به اعصاب حمله میکنند را جدا میکند. این آنتی بادی ها در خون شما وجود دارند و به سیستم ایمنی بدن حمله میکنند.
در صورت شدید بودن بیماری سندروم گیلن باره ، بیمار در بیمارستان بستری میشود و پزشک ممکن است برای کاهش درد او از داروهای ضد درد و التهابی مانند کورتون ها و آسپرین استفاده کند.
همچنین به علت اینکه سندروم گیلن باره یک بیماری خود ایمنی محسوب میشود، پزشک ممکن است داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی تجویز کند تا جلوی حمله سیستم ایمنی را به اعصاب محیطی بگیرد. همچنین برای انعطاف عضلات و جلوگیری از ضعیف شدن آنها فیزیوتراپی توصیه میشود.
نکته پایانی: درمان را ادامه دهید و به طور دقیق طبق گفته ی پزشک خود عمل کنید. از کشیدن سیگار و مصرف الکل خودداری کنید. همچنین در صورت نیاز به فیزیوتراپی حتما تمرین های خود را به طور منظم انجام دهید. درصد بسیاری از افراد مبتلا به سندروم گیلن باره بهبودی خود را بدست می آوند پس ناامید نشوید.
گرد اورنده: زینب محمدی
